I normally write my articles in English, but this is a one-off exception. My story about Vestmannaeyjar and the Þjóðhátíð festival received a lot of heartwarming response. I wrote it in January 2017 as a public note on my own Facebook page, and several people asked me if I could write it in Dutch too. In dit verhaal lees je hoe ik de Westman Eilanden in IJsland – en hun beroemde festival – bij toeval ontdekte.

Woeste landschappen, vulkanen en het Þjóðhátíð festival

De Westman Eilanden (Vestmannaeyjar) trokken mijn aandacht tijdens mijn eerste korte trip naar IJsland. Ik reed langs de zuidkust en zag hun fascinerende silhouetten glinsteren aan de horizon, lonkend als een fata morgana. En ik voelde meteen een onweerstaanbare drang.

Het was als een soort van onverklaarbare natuurkracht. Ik moest er gewoon heen.

Vestmannaeyjar lonkend aan de horizon. De mysterieuze mistflarden rond het eiland links (Elliðaey) worden in het IJslands dalalæða genoemd – een bijzonder en spectaculair natuurverschijnsel!

Aankomst op Vestmannaeyjar

Helaas had ik op dat moment geen marge meer over om op de eerste de beste ferry naar de overkant te springen. Maar het jaar daarop ging ik terug naar IJsland voor een uitgebreide rondreis, en had ik meer tijd om op ontdekkingstocht te gaan. Die eilanden stonden bovenaan op mijn route.

De ferrytrip naar Vestmannaeyjar alleen al is adembenemend. Je vaart de haven van Heimaey binnen door een nauwe opening, omringd door een brokkelige keten van steile knoesten en een ontzagwekkend veld van gestold lava.

De haven van Heimaey op Vestmannaeyjar.

Avontuurlijke vliegtrip

De snelle ferryroute vanaf Landeyjahöfn was toen nog niet in bedrijf. Dus besloot ik om met een klein vliegtuigje vanaf Reykjavík domestic airport aan te waaien. De aankomst op Vestmannaeyjar vanuit de lucht is een van de meest spectaculaire vluchten die je je kunt voorstellen. Je moet alleen geen vliegangst hebben… 😉

Tijdens de afdaling cirkelt het propellorvliegtuig met scherpe bochten over de steil uit zee oprijzende knoesten. Daarna volgt een snelle daling naar de korte landingsbaan, waar het vliegtuig nog even flink moet afremmen voordat de boel eindigt aan de rand van de zee.

Ik voelde meteen dat dit zo’n plek is waar ik naar terug zou willen gaan. Vestmannaeyjar is magisch, en onvoorstelbaar mooi. Ik was in een constante staat van ‘natural high’, en de belachelijke glimlach die dat veroorzaakte ging de twee dagen die ik er tijdens dat eerste bezoek doorbracht niet meer van mijn gezicht. De afgelopen 10 jaar ging ik diverse keren en voor langere periodes terug naar Vestmannaeyjar.

Bizarre knoestigheid!

Gevormd door vulkanische oprispingen

De eilanden zijn zo’n 40.000 jaar geleden opgeborreld uit zee in een serie van vulkanische uitbarstingen vanuit de hotspot die er onder ligt. De keten van knoestige kliffen aan de noordkant van Heimaey (de ‘Norðurklettarnir’) is het oudste gedeelte van de archipel. Later werd de rest van Heimaey uitgebreid, en kwamen er steeds meer nieuwe eilanden en vulkanen bij.

De Vestmannaeyjar hotspot zorgt nog steeds met onregelmatige intervallen voor nieuwe toevoegingen. In 1963 verscheen een nieuw eiland, Surtsey, op spectaculaire wijze aan de horizon tijdens een vier jaar durende eruptie vanaf de zeebodem. Nog geen 10 jaar later barstte een grasveld op Heimaey plotseling vanuit het niets uit in 1973, en werd er een compleet nieuwe berg opgehoest.

Het dampte her en der nog steeds na toen ik in de krater stond. Het uitzicht vanaf de top van de Eldfell vulkaan is een van de meest spectaculaire die ik ooit had gezien.

De camera kan het allemaal niet bevatten. Het is aan alle kanten spectaculair!

Uitgestrekte lupinevelden, met de Eldfell en Helgafell vulkanen op de achtergrond.

Het Vestmannaeyjar Eiland Festival

Tijdens deze reis hoorde ik ook voor het eerst van het plaatselijke muziekfestival, dat net een paar weken daarvoor was geweest. Ik maakte een boottocht rond het eiland, en de kapitein – die zijn gasten onderweg ook trakteerde op een saxofoon-solo in een van de zeegrotten, om de bijzondere akoestiek te demonstreren – vertelde er enthousiaste verhalen over. Hij leerde me de uitspraak van het bijna onleesbare woord dat de naam is van het festival: Þjóðhátíð. En hoe de feestdag heet waarop het plaats vindt: Verslunarmannahelgi. Het is het weekend voor de eerste maandag in augustus.

Dus that was it: ik moest terug. Ik moest dat geweldige festival zien en meemaken. Verslunarmannahelgi Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum. Tegen de tijd dat ik vertrok kon ik die hele riedel vloeiend uitspreken.

Vestmannaeyjar Þjóðhátíð festival vuurwerk in Herjólfsdalur.

Essentiële route onderdelen

Ik was serieus van plan om het jaar daarop in augustus naar het festival te gaan. Maar uiteindelijk kwam het er niet van. Pas in juni 2014 ging ik eindelijk weer terug naar IJsland. Ik had een van mijn vrienden opgepookt om mee te gaan, en er waren twee dingen die voor mij in ieder geval in het reisschema moesten zitten.

1. – De Fimmvörðuháls wandelroute over Eyjafjallajökull.
2. – Een trip naar Vestmannaeyjar!

De rest was optioneel en flexibel, en zou hoe dan ook niet teleurstellen.

Er is natuurlijk geen Þjóðhátíð in juni. Maar tegen die tijd was mijn liefde voor IJsland, die jarenlang onder de oppervlakte had gesluimerd, op grootschalige wijze opnieuw ontvlamd.

Het doorzichtige licht van de middernacht schemering.

IJslandse muziek

Weer thuis kwam ik ‘bij toeval’ allerlei IJslandse muziek tegen op YouTube. Ik was al fan van Sigur Rós, sterker nog: zij waren de reden dat ik in een spontane opwelling voor het eerst naar IJsland ging. Ik was benieuwd naar meer, en ik ontdekte het ene geweldige nummer en de ene geweldige band na de andere. Toen verscheen er een suggestie met een video van Þjóðhátíð 2012 – een nummer met de illustere titel ‘Þar sem hjartað slær’. Natuurlijk klikte ik er op…

Vestmannaeyjar Þjóðhátíð festival video’s

Het was de eerste keer dat ik echt beelden zag van dat festival. In de video zag je overal mensen op de hellingen van de Herjólfsdalur vallei, genietend van de muziek, met vuurwerk en kampvuren. De melodie van het liedje sprak me meteen aan. Maar na 3 minuten kwam het meest overweldigende moment – toen het dramatische hoogtepunt zich ontvouwde.

Ik dacht: ‘Wat gebeurt hier nu?!’ 😳

Blysin – de complete rij van vlammende fakkels over de lengte van Herjólfsdalur.

De complete bergwand werd in vuur en vlam gezet, met een rij van fakkels over de hele lengte van de vallei. Er leek geen einde aan te komen! Op dat moment moet ik er uit hebben gezien als die verbijsterde smiley, met uitpuilende ogen en een mond die open valt van verbluffing. Ik was totaal & compleet overdonderd door het geheel.

Het sprak rechtstreeks tot mijn vulkanische kern

De Þjóðhátíð website beschreef hoe op zondagavond, de laatste dag van het festival, het publiek zich verzamelt op de hellingen van Herjólfsdalur om mee te zingen met IJslandse liedjes. ‘Als middernacht nadert wordt de atmosfeer opgestuwd tot iets onbeschrijfelijks, en bereikt een kolkend hoogtepunt als de vallei oplaait in een visueel spektakel, een uitbarsting van rode fakkels die de vulkanische vlammen van het eiland symboliseren’.

Daarna zag ik een andere clip, gefilmd door iemand die er met zijn mobiele telefoon middenin stond, en waar dit spektakel in volle glorie te zien en te horen was. Een vallei vol met duizenden mensen die enthousiast meebrullen met ‘Lífið er yndislegt’, nog zo’n festival klassieker.

Ik was definitief van mijn sokken geblazen. Hier moest & zou ik naar toe. Ik wilde dit met eigen ogen aanschouwen, en mezelf onderdompelen in die geweldige sfeer.

Natural high op de helling van Herjólfsdalur @ Þjóðhátíð!

En toen had ik eindelijk de kans

Eind juli 2016 was ik de hele week rond Þjóðhátíð op Vestmannaeyjar, en stuiterde gelukzalig rond over het eiland. Ik heb alle kletturs beklommen, en de vulkanen, en de puffin kolonie van Stórhöfði bezocht. Ik heb zelfs een opgetogen rondje over het eiland gehold als training voor de Reykjavíkur (kwart) marathon, waar ik een paar weken later aan zou meedoen. Het weer was verrassend zwoel en het festival was geweldig!

Þjóðhátíð themanummer

Ieder jaar wordt er een speciaal themanummer gemaakt voor het festival, het zogenaamde Þjóðhátíð lied. Door de jaren heen zijn er een paar epische klassiekers ontstaan en gebleven. Ze gaan allemaal over de magische atmosfeer, de euforie van Þjóðhátíð, en de schoonheid van de Vestmannaeyjar eilanden.

En ze refereren allemaal op enig moment aan Herjólfsdalur. Het lijkt een soort ongeschreven regel te zijn.

Kaarsen op de bergtoppen in Herjólfsdalur. So so beautiful…!

De magische vallei

Herjólfsdalur is de vallei waar het festival wordt gehouden, en het is een adembenemende, magische plek. Er zijn heel wat spectaculaire bergen en valleien in IJsland, maar Herjólfsdalur is inderdaad niet van deze wereld. De vallei ziet er uit als een gigantisch natuurlijk amphitheater, met indrukwekkende knoestige hellingen die aan alle kanten oprijzen. Herjólfsdalur heeft iets dat niet in woorden is uit te drukken.

Het is alsof er een onverklaarbare energie uit opborrelt. Ik kon het zelfs van een afstand voelen, die eerste keer dat ik die eilanden als een fata morgana zag lonken aan de horizon.

As I gaze upon the Valley of Magic, I shall fear no heights… 😉

Zwaartekracht trotserende uitzichten

De knoestige rotsen, met brute keien die de wet van de zwaartekracht lijken te trotseren, de intimiderende pieken die steil de lucht in stijgen. De manier waarop het licht langs de hellingen vloeit en in de natuurlijke kom van de vallei valt. Het is adembenemend, en iedere keer als ik het zie wordt mijn hart lyrisch van blijdschap.

Je raakt gewoon nooit uitgekeken op die uitzichten.

Heimaklettur – de Home Rock.

Het ultieme Þjóðhátíð festival lied

In 2012 kwam het meest epische Þjóðhátíð lied van allemaal. Het beschrijft de sfeer en het gevoel van het festival als geen ander, en het werd een instant klassieker. Sindsdien wordt dit nummer elk jaar live gespeeld op het hoogtepunt van het festival, op de zondagavond, als de bergwand om middernacht in vuur en vlam wordt gezet. Het is het lied dat mijn hart veroverde, en tijdens het festival hoor je het overal in de straten galmen.

‘Þar sem hjartað slær’, van Sverrir Bergmann en Fjallabræður

Kveikjum eldana – Þar sem hjartað slær
We light the fires – Where the heart beats

In de tekst zit ook een van die prachtige subtiele woordspelingen die zo veelvuldig lijken voor te komen in het IJslands.

Í fjallasal – in the hall of mountains.

Het berg-amphitheater van Herjólfdalur – de mooiste concerthal ter wereld. 😉

Overweldigende live versie

De live versie van ‘Þar sem hjartað slær’ die de band speelde nadat de fakkels waren aangestoken was overdonderend mooi. Het was zo intens dat ik letterlijk tot tranen toe geroerd was, overweldigd door gevoelens van euforie dat ik er eindelijk bij was om door dit alles overspoeld te worden.

Sjá, Heimaey og Herjólfsdal – Þar sem hjörtun slá í takt við allt
Where the hearts beat in tune with everything

Dat nummer is voor altijd in mijn hart verankerd.

Þjóðhátíð aardbeving

In 2016 had Sverrir Bergmann opnieuw de eer om het Þjóðhátíð lied te maken, samen met Friðrik Dór en de band Albatross. Het nummer heet ‘Ástin á sér stað’, en er zit een stukje in waarbij het publiek enthousiast mee klapt en stampt op de tekst van het lied.

Toen ze het op de zondagavond van Þjóðhátíð 2016 live speelden, werd dat echt als een kleine aardbeving van 1 op de schaal van Richter geregistreerd door het meetstation op Stórhöfði, aan de andere kant van het eiland!

De fakkelnummers aan het hek langs de vuurlinie in Herjólfsdalur.

Wanneer ontstond Þjóðhátíð?

Þjóðhátíð is bij toeval ontstaan in 1874. Op het vasteland werd het 1000-jarig jubleum van IJsland gevierd, maar door barre weersomstandigheden en woeste golven konden de inwoners van Vestmannaeyjar niet naar de overkant varen om mee te doen met de festiviteiten. Dus besloten ze om in plaats daarvan maar hun eigen festival te organiseren. Sindsdien is Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum ieder jaar gehouden (met uitzondering van 1914 en 1915).

Zelfs in 1973 – het jaar van de verwoestende uitbarsting waarbij de Eldfell werd opgehoest en het complete eiland moest evacueren – ging Þjóðhátíð door. Ook al was het maar voor 1 dag, en bestond het publiek alleen uit degenen die waren achtergebleven om de rommel van de nasleep op te ruimen.

Groeiende rij met vlammen

De rij met fakkels wordt in IJsland ‘blysin í brekkunni’ genoemd. Elk jaar wordt er een nieuwe fakkel toegevoegd voor iedere editie van het festival. In 2016 waren er 143 fakkels. Ik heb dat persoonlijk gecheckt tijdens een wandelrondje door Herjólfsdalur. Om de vier palen hing er een blaadje met een nummer aan het hek langs de berghelling, waar de fakkels worden aangestoken.

Die indrukwekkende rij van vlammen wordt dus steeds langer!

Sjá(umst) Heimaey og Herjólfsdal…
Ástfangin ég gangi hér!

Update Þjóðhátíð 2017

… en 2018, … en ieder jaar daarna!

Het jaar daarop was ik zelf onderdeel van de fakkelbrigade. Ik moest er gewoon tussen staan. Ik was nummer 36 in de rij van 144 mensen die om middernacht de boel in vuur & vlam zetten en de fakkels aansteken in Herjólfsdalur, op de zondagavond van Þjóðhátíð.

Het veroorzaakte een natural high dat de rest van de nacht voortwoekerde, zoals de kaarsen die de brekkunni verlichten nadat de fakkels zijn opgebrand.

---

@ Lees hier IJsland tips voor first time visitors, de uitgebreide versie van mijn bijdrage aan een artikel van Reizen Inspiratie in 2020.

---

Uitzicht van achter de vuurlinie.

Kveikjum eldana! Zet de boel in de fik! 😀

Rij met kaarsen boven de brekkunni.

Het epische anthem en de fakkels

De schitterende video hieronder is opgenomen vlak bij de plek waar ik stond. De complete rij met fakkels is te zien, en een vallei vol mensen die uitbundig meebrullen met ‘Þar sem hjartað slær’. Woorden schieten tekort om de overweldigende intensiteit van dit alles te beschrijven.

Ik heb er maar één woord voor: GeWELDIG!! 😀

De Þjóðhátíð festival fakkels

Sindsdien sta ik elk jaar tussen de fakkeldragers op de helling van Herjólfsdalur. In 2023 vierde ik mijn lustrum en zwaaide ik trots voor de 5e keer met een brandende fakkel. Zeven jaar later, en het is nog steeds geweldig.

Voor wie zich ook in de euforie wil storten: aan het begin van de zondagavond kun je een fakkel (en een kaars) ophalen. Het is een onvergetelijke ervaring!

---

@ De Engelse versie van dit verhaal is een van de top-5 blog artikels van 2017, en het meest gelezen verhaal op alle Wilderness Coffee & Natural High pagina’s.

---

Twee jaar op een rij geannuleerd

Þjóðhátið 2020 werd helaas geannuleerd vanwege de Covid-19 corona pandemie, ondanks pogingen om een kleinschalige variant te organiseren. Voor de eerste keer in meer dan een eeuw ging Þjóðhátið niet door. Zelfs de uitbarsting van de Eldfell in 1973 kon het festival destijds niet stoppen. Maar deze wereldwijde pandemie bracht alles met gierende remmen tot stilstand.

Het zag er gunstig uit voor de zomer van 2021. De vaccinaties waren inmiddels op gang gekomen en het nieuwe festival lied, ‘Göngum í takt’ van Hreimur Örn Heimisson, is weer een klassieker. Iedereen stond klaar om te feesten. Maar minder dan een week vantevoren werd Þjóðhátið toch nog geannuleerd, vanwege strengere restricties op samenkomsten in IJsland.

Þjóðhátíð 2020. Drie mensen zaten stoïcijns op de hellingen van Herjólfsdalur, voor een leeg podium op de zondagavond… Luisterend naar de Brekkusöngur tijdens de live uitzending. Op dat moment galmde ‘Takk fyrir mig’ van Ingó Veðurguð door de vallei, het Þjóðhátíð festival lied van 2020.

Privé concert in het amphitheater

Er waren geen bands in 2020, maar in 2021 speelden ze live op het podium voor een online TV-uitzending op de zondagavond, in een lege vallei. Herjólfsdalur was afgesloten voor het publiek. Dus klom ik naar boven via de achterkant, voor een privé concert tussen de puffins en de schapen op de richel boven Herjólfsdalur.

Takk fyrir mig. Yndislega Eyja, ég kem aftur til þín.

Þjóðhátíð 2021. Er werden 2 fakkels aangestoken, één voor ieder jaar dat het festival niet door ging… De bands speelden live voor een TV-show, zonder publiek in de vallei.

Wanneer is het volgende Þjóðhátið Festival?

Þjóðhátið 2025 staat gepland voor vrijdag 1 augustus t/m zondag 3 augustus 2025. Kijk op de officiële Þjóðhátið website voor de laatste updates (het meeste is alleen in het IJslands).

Waar liggen de Westman Eilanden?

Vestmannaeyjar is een vulkanische eilandengroep bij de zuidkust van IJsland. De eilanden liggen tegenover de Eyjafjallajökull vulkaan op het vasteland (inderdaad, die bekende!) en worden ook wel de Westman Eilanden genoemd. Heimaey lijkt misschien klein op de kaart, maar heeft een enorme dichtheid aan spectaculaire landschappen op 13,4 vierkante kilometer. De veerboot naar Heimaey vertrekt vanaf Landeyjahöfn en de overtocht duurt 35 minuten. De afslag naar de haven is vlak bij de Seljalandsfoss waterval langs de Ring Road, de hoofdweg rond IJsland.

Þjóðhátíð fakkelbrigade in 2023. Ik sta links op deze foto.

Autohuur in IJsland

Je kunt ook een huurauto of een camper meenemen op de ferry naar Vestmannaeyjar. De beschikbare plaatsen voor voertuigen raken snel volgeboekt in de zomer, vooral rond Þjóðhátíð en het Goslok festival (begin juli). Als je in deze tijd reist, is het noodzakelijk om de ferry ruim van te voren te boeken.

Ik heb in IJsland via diverse bedrijven auto’s gehuurd, en ik ben erg tevreden met Blue Car Rental. Ze bieden goede auto’s en huurpakketten inclusief alle standaard verzekeringen. Ook hoef je geen borgsom te betalen. Blue Car Rental heeft een kantoor direct tegenover Keflavík International Airport en in de havenwijk Grandi in Reykjavík. Je kunt vantevoren al online inchecken en je gegevens invullen, zodat je snel en makkelijk je huurauto kunt meenemen.

Als je via deze link boekt, krijg je ook nog 5% korting op alle autohuurtarieven! 🙂

Vestmannaeyjar wandelroutes

Wil je meer zien van dit prachtige eiland? Lees hier hoe je naar Vestmannaeyjar kunt reizen. Op het handige kaartje hieronder vind je verschillende wandelroutes op Heimaey.

@ Ben jij naar het Vestmannaeyjar Þjóðhátið festival geweest? Laat het me weten in de comments onder aan deze pagina. Ik lees graag je bericht! Jouw vragen, opmerkingen en suggesties helpen ook andere lezers en reizigers. Thankx voor het delen.

Volg Wilderness Coffee & Natural High op Facebook en Instagram voor meer verhalen.

Singing my little heart out!

(*) Dit artikel bevat sommige affiliate links voor diensten die ik zelf heb gebruikt en van harte aanraad. Als je iets boekt via zo’n link, kan ik een kleine commissie ontvangen waar voor jou geen extra kosten aan zitten. Dit helpt me om mijn website verder uit te bouwen met informatie en praktische reistips voor jou. 🙂

---

Meer verhalen in het Engels

Solar eclipse – A mind-blowing experience

Fagradalsfjall – The spectacular Iceland volcano

Northern lights – Hunting the elusive Aurora Borealis

Kerlingarfjöll – Steaming valleys and surreal landscapes

Vierdaagse of Nijmegen – Four days of long-distance trials & tribulations

---

© All photos and content on this website are my own, and subject to copyright (unless credited otherwise). Please contact me if you want to use a photo or quote a text from one of my articles. You’re welcome to share a link to my blog articles and photos on social media, with a tag and mention to Wilderness Coffee & Natural High.

---

Video’s

Ástin á sér stað
Þjóðhátíð 2016, met prachtige drone opnamen van het eiland en het festival in Herjólfsdalur.

Þar sem hjartað slær – De originele clip, inclusief die ontzagwekkende rij met vlammen!

Lífið er yndislegt – Een hele vallei vol mensen die uit volle borst meebrullen!

---

Vestmannaeyjar Þjóðhátíð festival songs

Mijn persoonlijke favorieten – de beste nummers en de klassiekers, officieel en onofficieel:

• Þar sem hjartað slær – Sverrir Bergmann & Fjallabræður (2012)
• Ástin á sér stað – Sverrir Bergmann, Friðrik Dór & Albatross (2016)
• Göngum í takt – Hreimur Örn Heimisson (2021)
• Takk fyrir mig – Ingó Veðurguð (2020)
• Lífið er yndislegt – Land og synir (2001)
• Eyjanótt – Klara Elias (2022)
• Ég fer á Þjóðhátíð – FM95BLÖ (2015, unoficial)
• Komið Að Því – FM95BLÖ (2021, unofficial)
• Töfrar – Jóhanna Guðrún (2024)
• Þúsund Hjörtu – Emmsjé Gauti (2023)
• Brim og boðaföll – Hreimur (2008)
• La dolce vita – Páll Oskar (2011)
• Á sama tíma á sama stað – Friðrik Dór & Jón Jónsson (2018)
• Stál og hnífur – Bubbi Morthens
• Síðan hittumst við aftur – Sssól
• Ég stend á skýi – Sssól
• Vor í vaglaskógi – Kaleo (niet het origineel, maar dit is mijn favoriete versie)
• Hjá þér – Sálin Hans Jóns Míns
• Fram á nótt – Nýdönsk
• Aldrei fór ég suður – Bubbi Morthens
• Svört Sól – Sóldögg
• Popplag í G-dúr – Stuðmenn

… og margir fleiri! 😉

---

First published: 4 May 2017